آداب و سنت شهر بیرجند

شهد» عصاره  ادب و آداب و رسوم ایران زمین است.فرهنگ و آداب و رسوم و عقاید و سنن هر مردمی‌نشان از عواطف و خلقیات و - در معنایی كامل - هویت انسانی آن مردم است.مشهد الرضا (ع)، شهری كه به واسطه عشق به پیشوای هشتم شیعیان شكل گرفت، مهد ادب و آداب ایران زمین بوده و هست.آداب و رسوم مشهد و شهرهای اطراف آن به محبت مهاجر پذیری فراوان شهر مشهد - بخصوص از شهرهای مجاور - بسیار نزدیك و گاه یكسان است كه بارانخواهی و كشتی با «چوخه» از این دست است. از قدیم، خراسان منطقه‌ای كم آب و خشك بوده است؛ به طوری كه مراسم طلب باران در بسیاری از شهرهای خراسان از جمله مشهد مرسوم بوده و آداب مشتركی داشته است. بدین گونه که  زنان و دختران - با استفاده از دو تكه چوب و مقداری پارچه - عروسكی درست می‌كردند و آن را در سطح محله یا روستا می‌گرداندند؛ و با خواندن اشعار و تصنیفهایی در جمعیت، باران درخواست می‌کردند كه در آن معمولا به خداوند و حضرت «محمد» (ص) قسم یاد می‌شد و از مردم محله و روستا می‌خواستند برای پخت آشی به همین منظور طبخ كمك کنند. مردم هر كدام در هنگامی‌كه به گرداننده‌ این عروسك برای طبخ آش و حبوبات و ... می‌رساندند، مقداری آب نیز روی عروسك می‌پاشیدند و دعاها و اشعاری را زیر لب زمزمه می‌کردند، از جمله: «الله بده تو باران، به حرمت مزاران، گندم به زیر خاكه، از تشنگی می‌ناله» و ... .در بیشتر این مراسم طلب با آداب و سنت شهر بیرجند...

خراسان‌جنوبی یکی از مناطق ایران است که از آثار و بناهای تاریخی و آداب اجتماعی و فرهنگی بسیار کهن و خاصی برخوردار است. خراسان‌جنوبی جاذبه‌های فرهنگی خاصی هم‌چون صنایع‌دستی، موسیقی و نمایش‌های محلی، لباس‌های محلی و میراث‌های فرهنگی ماندگار و تاریخی ارزشمندی دارد. زبان و گویش  مدیر‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی گفت: به تبعیت از گروه‌های قومی،زبان‌های متفاوتی در منطقه رایج بوده و از آنجا که قومیت غالب منطقه فارس است، از این‌رو زبان رسمی و اصلی مردم استان فارسی است. وی افزود: این زبان در هر نقطه شهری و روستایی با لهجه خاص و منسوب به همان محل بیان می‌شود. مدیر‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی اظهار کرد: بطور کلی از لهجه‌های منسوب منطقه می‌توان لهجه بیرجندی، لهجه قاینی، لهجه نهبندانی، لهجه سرایانی را بر شمرد. وی تصریح کرد: از دیگر زبان‌های رایج در استان زبان بلوچی است که در میان اقوام بلوچ رایج است و غالباً در نوار مرزی استان در نقاطی هم‌چون طبسین، چاه عمیق سکونت دارند. مدیر‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی با بیان این‌که اقوام عرب ساکن در استان هم‌اکنون به زبان فارسی تکلم می‌کنند، افزود: البته در برخی نقاط هم‌چون بخش عربخانه از شهرستان نهبندان به زبان عربی سخن می‌گویند و در کنار آن زبان فارسی را به عنوان زبان دوم به کار می‌ب آداب و سنت شهر بیرجند...